Doradztwo zawodowe dla uczniów z niepełnosprawnością

W tym miejscu będą mieć Państwo okazję do przyjrzenia się różnym aspektom pracy doradcy zawodowego z uczniem niepełnosprawnym: zarówno w zakresie zadań doradcy, sfer psychofizycznych ucznia podlegających ocenie przydatności do zawodu, jak też dysfunkcji zdrowotnych ograniczających wybór zawodu.

Zachęcamy również do zapoznania się z informacjami na temat szkół ponadpodstawowych w naszym mieście, które kierują swoją ofertę do uczniów niepełnosprawnych.

ZADANIA DORADCY ZAWODOWEGO OSOBY Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

(wg. C. Łuszczyński, 1982):

 

  • diagnoza potrzeb ucznia oraz czynników będących źródłem jego osobistej satysfakcji;
  • zdobycie pewności, że skompletowane są wszelkie niezbędne z punktu widzenia wyboru szkoły/zawodu badania, opinie, oceny;
  • dokładna znajomość cech indywidualnych i predyspozycji ucznia niepełnosprawnego w kontekście wymagań danego zawodu;
  • uwzględnienie presji środowiska, w tym presji rodziny ucznia na wybór określonej ścieżki kształcenia/zawodu;
  • omówienie wyników badań, dokonanie analizy zawodu w kontekście jego wymagań oraz korzyści, jakie może przynieść uczniowi jego wybór.

Opracowanie:

(na podst. G. Sołtysińska „ABC doradcy zawodowego. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały dla szkolnego doradcy zawodowego”, KOWEZiU, Warszawa 2010)

Elżbieta Swat-Padrok

SFERY PSYCHOFIZYCZNE PODLEGAJĄCE OCENIE PRZYDATNOŚCI OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
DO WYKONYWANIA ZAWODU


  • SPRAWNOŚĆ KOŃCZYN DOLNYCH

(zdolność do pracy w pozycji stojącej, przemieszczania się, szybkość)

  • SPRAWNOŚĆ KOŃCZYN GÓRNYCH

(zręczność, manipulacja, precyzyjność)

  • SPRAWNOŚĆ NARZĄDÓW ZMYSŁÓW

(wzrok, słuch, węch, smak, równowaga)

  • SPRAWNOŚĆ SENSOMOTORYCZNA

(widzenie stereoskopowe, rozróżnianie barw, percepcja kształtów, koordynacja wzrokowo-ruchowa)

  • SPRAWNOŚĆ UKŁADÓW FIZJOLOGICZNYCH

(krążenia, oddechowego, kostno-stawowego, trawiennego)

  • SPRAWNOŚCI PSYCHICZNE

(poziom rozwoju intelektualnego, współwystępowanie zaburzeń/chorób psychicznych)

  • CECHY OGÓLNE

(budowa ciała, wydolność fizyczna, ekspresja werbalna)

  • INNE CZYNNIKI

(np. problemy z wyglądem – widoczne kalectwo, zniekształcenia, ponadto nosicielstwo chorób zakaźnych).

Opracowanie:

(wg. W.Kreft i in., "Podręcznik oceny zawodu z punktu widzenia różnego rodzaju niepełnosprawności”,

KUP, Warszawa 2000)

Elżbieta Swat-Padrok

 

KRYTERIA OCENY ZAWODU I ZWIĄZANYCH Z NIM STANOWISK PRACY W DORADZTWIE ZAWODOWYM
DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

1. CZY W ZAWODZIE WAŻNE SĄ CECHY FIZYCZNE?

– mocna budowa ciała

– wysoka wydolność fizyczna

– sprawność układów: krążenia, oddechowego, ruchowego, mięśniowego

– sprawność narządu wzroku, słuchu, węchu, dotyku, smaku

– sprawność narządu równowagi

2. CZY W ZAWODZIE WYMAGANE SĄ WAŻNE SPRAWNOŚCI SENSORYCZNE?

– rozróżnianie barw, widzenie stereoskopowe (przestrzenne)

– koordynacja wzrokowo-ruchowa

– spostrzegawczość

– zręczność rąk

3. JAKIE KATEGORIE CZYNNOŚCI DOMINUJĄ W WYKONYWANIU ZAWODU?

– czy są to czynności: werbalne, motoryczne, sensoryczne, intelektualne?

4. JAKA JEST OCENA ZAWODU W KONTEKŚCIE OGÓLNEGO OBCIĄŻENIA FIZYCZNEGO?

 

 

Opracowanie:

(wg. W.Kreft i in., "Podręcznik oceny zawodu z punktu widzenia różnego rodzaju niepełnosprawności”, KUP, Warszawa 2000)

Elżbieta Swat-Padrok

 

W ocenie przydatności zawodowej ucznia z niepełnosprawnością kluczowe znaczenie ma DIAGNOZA (ocena aktualnego stanu zdrowia) oraz PROGNOZA (przewidywanie ewentualnych pozytywnych lub negatywnych zmian w funkcjonowaniu organizmu).

Najczęściej występujące schorzenia:

UKŁAD RUCHOWY – najbardziej wskazane zawody to takie, które nie wymagają chodzenia czy stania, dużego wysiłku fizycznego, ponadto zawody wykonywane w temperaturze pokojowej, wewnątrz pomieszczenia, bez pyłu i wilgoci.

  • WADY POSTAWY – jeśli zostały zniwelowane za pomocą gimnastyki korekcyjnej, wówczas nie determinują w sposób znaczący wyboru zawodu;
  • SKRZYWIENIA KRĘGOSŁUPA – skrzywienia II stopnia są przeciwwskazaniem do prac stojących, chodzących i połączonych z dźwiganiem; skrzywienie III i IV stopnia jest kalectwem i stanowi przeciwwskazanie do każdej pracy fizycznej – wymaga leczenia szpitalnego i sanatoryjnego;
  • PŁASKOSTOPIE – płaskostopie II stopnia stanowi przeciwwskazanie do prac stojących, chodzących i połączonych z dźwiganiem; III stopień płaskostopia stanowi przeciwwskazanie do ciężkiej pracy fizycznej lub z elementami stania czy chodzenia;
  • OGRANICZENIA MOŻLIWOŚCI MANIPULACYJNYCH ZWIĄZANE Z USZKODZENIAMI PALCÓW I DŁONI ORAZ RUCHOMOŚCI STAWÓW – ograniczenie sprawności rąk i dłoni utrudnia/uniemożliwia naprawy, montaże, pomiary, sterowanie ręczne; ograniczenie sprawności kończyn dolnych stanowi przeciwwskazanie do prac związanych z przemieszczaniem się w terenie i w polu ograniczonym (sterowanie niektórymi zespołami maszyn), naprawą i montażem dużych obiektów.

UKŁAD WZROKOWY – w przypadku niektórych zawodów samo noszenie szkieł może stanowić przeciwwskazanie do ich wykonywania (np. praca na rusztowaniach, w dużym zapyleniu, w wysokiej temperaturze).

  • UCZNIOWIE NIEWIDOMI – w wykonywaniu różnych zadań czynności wzrokowe są rekompensowane przez zmysł słuchu i/lub dotyku, stąd najbardziej wskazanymi zawodami są: muzyk, prawnik, instruktor rehabilitacji, masażysta, filolog, psycholog, informatyk;
  • UCZNIOWIE NIEDOWIDZĄCY (SŁABOWIDZĄCY) – niemożliwe jest pełne skorygowanie wady za pomocą okularów, wzrok jest jednak wykorzystywany do orientacji, kierowania i kontrolowania przebiegu pracy: w przypadku wyboru zawodu ważne jest ustalenie stopnia stabilizacji wady i ewentualnej możliwości jej progresji;
  • UCZNIOWIE Z KRÓTKOWZROCZNOŚCIĄ (czyli nieostrym widzeniem przedmiotów dalej położonych – korygowanym szkłami minusowymi) – przy dużej krótkowzroczności (powyżej 8 dioptrii) przeciwwskazane są wszelkie zawody wymagające wysiłku fizycznego, prace na wysokości, rusztowaniach; średnia krótkowzroczność (3-6 dioptrii) nie jest przeszkodą w wykonywaniu zawodu elektromechanika, krawca, chemika; zaś w zawodach, w których wymagana jest bardzo duża precyzja, rozróżnianie szczegółów i detali – przeciwwskazana jest nawet mała krótkowzroczność (1-3 dioptrii),
  • UCZNIOWIE Z NADWZROCZNOŚCIĄ (nieostrym widzeniem przedmiotów z bliska, korygowaną szkłami plusowymi) – przeciwskazane są zawody wymagające dużej precyzji, drobiazgowości, przywiązywania uwagi do detali,
  • UCZNIOWIE Z ASTYGMATYZMEM (niezbornością widzenia: zniekształconym i nieostrym obrazem w części pola widzenia, korygowaną za pomocą tzw. szkieł cylindrycznych); przeciwwskazane są wszelkie zawody wymagające precyzji, prawidłowej oceny odległości, zawody wymagające pracy na wysokości, obsługi maszyn w ruchu,
  • UCZNIOWIE ZE ŚLEPOTĄ JEDNEGO OKA (jednoocze faktyczne) lub z NIEDOWIDZENIEM JEDNOOCZNYM (jednoocze praktyczne: zaburzona jest ostrość widzenia tylko jednego oka), UCZNIOWIE Z ZEZEM (nieskojarzonymi ruchami gałek ocznych, w efekcie których każde oko odbiera inny obraz), UCZNIOWIE Z ZABURZENIAMI POLA WIDZENIA (ubytkami i ograniczeniami w polu widzenia): przeciwwskazane są zawody wymagające widzenia przestrzennego, pracy na wysokości, przy obsłudze maszyn w ruchu; w pracy konieczna jest także ochrona sprawnego oka (przed urazami mechanicznymi, termicznymi, chemicznymi, przeciążeniem),
  • UCZNIOWIE Z OCZOPLĄSEM (niemożnością utrzymania nieruchomo gałek ocznych): nie mogą wykonywać zawodów przemysłowych, wymagających precyzji, ponadto prac na wysokości czy pod ziemią, w niedostatecznym oświetleniu,
  • UCZNIOWIE Z ZABURZENIAMI WIDZENIA BARW (zależnie od typu zaburzenia: daltonizm – brak rozróżnienia barwy czerwonej i zielonej; protanopia – brak rozróżnienia barwy czerwonej; deuteranopia – brak rozróżniania barwy zielonej; tritanopia – brak rozróżniania barwy niebieskiej), stanowią przeciwskazanie do wykonywania zawodów, w których barwy i ich odcienie odgrywają ważną rolę, np. kucharz, fryzjer, krawiec, elektronik, informatyk,
  • UCZNIOWIE Z ZAĆMĄ (zmętnienie soczewki oka, które ogranicza do niego dopływ światła i utrudnia widzenie) stanowi ona przeciwwskazanie do wykonywania zawodów wymagających precyzji, prawidłowej percepcji kształtów, liter i cyfr, widzenia obuocznego,
  • UCZNIOWIE Z JASKRĄ (wzrost ciśnienia w gałce ocznej, często uwarunkowana genetycznie): uczniowie ci nie mogą wykonywać ciężkich prac fizycznych, w ruchu i na wysokościach, w warunkach promieniowania, w zmiennym oświetleniu, wymagających dużej precyzji i koncentracji na szczegółach,
  • UCZNIOWIE Z ZAPALENIEM SPOJÓWEK – przeciwwskazane są zawody, w których mogą występować czynniki uczulające: praca w pyle, kurzu, dymie, gazach drażniących, zmiennych warunkach termicznych, przy obsłudze maszyn i urządzeń w ruchu

 

UKŁAD SŁUCHOWY I RÓWNOWAGI

  • UCZNIOWIE Z WADAMI SŁUCHU (głuchota – całkowity zanik słuchu lub tak ograniczony, że niemożliwe jest pełne skorygowanie go aparatem słuchowym co utrudnia orientację w otoczeniu i porozumiewanie się z innymi); przeciwskazane są zawody wymagające pracy z klientem, przy obsłudze i kontroli maszyn o sygnalizacji dźwiękowej, pracy w ruchu ulicznym, a także przy słabym oświetleniu
  • UCZNIOWIE Z NIEDOSŁUCHEM (uszkodzenie słuchu poddające się korekcji aparatem słuchowym): uczeń nie może wykonywać zawodów wymagających stałych kontaktów z klientami, pracy w hałasie (zawody przemysłowe), pracy na wysokości, rusztowaniach
  • UCZNIOWIE Z ZABURZENIAMI RÓWNOWAGI (skutkują one zwykle upadkami, urazami): uczeń nie może wykonywać zawodów przemysłowych, wymagających obsługi maszyn, używania ostrych narzędzi, stałego przemieszczania się, ponadto pracy na wysokości, w terenie, na nierównym podłożu
  • UCZNIOWIE Z WADAMI WYMOWY (bełkotanie – dyslalia, mowa nosowa, mowa niewyraźna, jąkanie): wady te stanowią przeciwwskazanie do wykonywania zawodów wymagających częstych zawodowych kontaktów z innymi ludźmi, a zwłaszcza publicznych wystąpień,
  • UCZNIOWIE Z PRZEWLEKŁYM NIEŻYTOWYM I ROPNYM ZAPALENIEM UCHA ŚRODKOWEGO: przeciwwskazane są zawody wymagające wysiłku fizycznego, związane z częstymi zmianami ciśnienia, w trudnych warunkach atmosferycznych, w zmiennej temperaturze, w hałasie
  • UCZNIOWIE ZE STANAMI ZAPALNYMI NOSA (przeciwwskazane są zawody narażające na kontakt z potencjalnymi alergenami – ważna jest ich wcześniejsza, dokładna diagnoza)
  • UCZNIOWIE Z ZABURZENIAMI SMAKU I WĘCHU stanowią przeciwwskazanie do pracy w zawodach gastronomicznych, związanych z piekarstwem, cukiernictwem, przetwórstwem spożywczym; w przypadku zaburzeń węchu zabronione jest także wykonywanie zawodów bazujących np. na ocenie zagrożeń dla środowiska za pomocą węchu

UKŁAD NERWOWY

  • UCZNIOWIE Z ZABURZENIAMI CZYNNOŚCIOWYMI UKŁADU NERWOWEGO (NERWICE I CHOROBY PSYCHICZNE) przeciwwskazane są zawody związane z napięciem emocjonalnym, wymagające dużej koncentracji uwagi, szybkiego tempa pracy, związane ze stresem, dużą odpowiedzialnością, stałym komunikowaniem się z innymi ludźmi, kierowaniem ludźmi; ponadto zawody wymagające prowadzenia pojazdów, obsługi skomplikowanej aparatury, pracy na wysokości, ale też zawody związane z ekspozycją na czynniki neurotoksyczne, promieniowanie i hałas,
  • UCZNIOWIE Z EPILEPSJĄ: przeciwskazaniem są zawody przemysłowe, wymagające obsługi maszyn i urządzeń, prowadzenia pojazdów, pracy na wysokościach, szybkiego tempa działań, ponadto wszędzie tam, gdzie występuje ryzyko porażenia prądem, ekspozycji na promieniowanie, czynniki toksyczne, hałas, przy nagłych zmianach temperatury,
  • UCZNIOWIE Z MÓZGOWYM PORAŻENIEM DZIECIĘCYM (MPD): zwykle objawia się niedowładami, wzmożonym napięciem mięśniowym, niesprawnością ruchową, zaburzeniami równowagi, wadami wzroku, słuchu i mowy oraz często także niepełnosprawnością intelektualną – przeciwskazania zatem analogicznie jak do w/w schorzeń,
  • UCZNIOWIE ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM (SM) – zmiany w rdzeniu kręgowym powodują stopniowo zaburzenia w przewodzeniu impulsów nerwowych, a w efekcie drętwienie i drżenie kończyn, niedowłady, zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej, osłabienie wzroku i słuchu, a także mowy, zaburzenia pamięci – przeciwwskazania są zatem takie same jak w przypadku mózgowego porażenia dziecięcego,
  • UCZNIOWIE ZE STANAMI POURAZOWYMI OUN (urazach głowy ze wstrząśnieniem mózgu): zwykle ograniczenia utrzymują się do około roku po urazie; jeśli uraz jest silny i towarzyszy mu encefalopatia pourazowa przeciwskazane są zawody wymagające stałej koncentracji i podzielności uwagi, podejmowania ryzyka.

 

UKŁAD ODDECHOWY – przeciwwskazane są zawody wymagające pracy w niekorzystnym środowisku, np. zapyleniu, wymagającym kontaktu z odczynnikami, związkami chemicznymi, tworzywami sztucznymi.

 

  • UCZNIOWIE Z PRZEWLEKŁYM ZAPALENIEM OSKRZELI – głównym przeciwskazaniem są zawody wymagające pracy w zanieczyszczonym środowisku, narażające na kontakt z gazami drażniącymi, odczynnikami chemicznymi, pyłami.
  • UCZNIOWIE Z ASTMĄ OSKRZELOWĄ – ciężkie postacie uniemożliwiają pracę wymagającą jakiegokolwiek wysiłku fizycznego, również związane ze stresem czy napięciem; jeśli astma ma zdiagnozowane podłoże alergiczne – przeciwwskazane są zawody narażające na kontakt z określonym alergenem,
  • UCZNIOWIE Z GRUŹLICĄ PŁUC – przeciwskazana jest praca fizyczna, w trudnych warunkach klimatycznych, narażająca na kontakt z czynnikami chemicznymi, pyłami, ale też wymagająca stałych kontaktów z innymi ludźmi, ponadto przy produkcji żywności.

 

UKŁAD KRĄŻENIA

  • UCZEŃ Z WADAMI SERCA, UCZEŃ Z ZABURZENIAMI RYTMU SERCA,
    UCZEŃ Z NADCIŚNIENIEM TĘTNICZYM – często ma skłonności do omdleń, zawroty głowy, bóle w klatce piersiowej, czuje zmęczenie: przeciwskazane są zatem zawody wymagające pracy fizycznej, ciągłego przemieszczania się, również w kontakcie z prądem elektrycznym, w trudnych warunkach klimatycznych, w wysokiej temperaturze, w stresie,
  • UCZEŃ Z TZW. SZMERAMI – jeśli szmery towarzyszą rozwojowi i wraz z nim ustępują – nie determinują wyboru zawodu; jeśli jednak są to tzw. szmery skurczowe – po dokonaniu pełnej diagnostyki kardiologicznej należy ocenić możliwości i zagrożenia związane z wyborem określonego zawodu,
  • UCZEŃ Z HEMOFILIĄ (skazą krwotoczną) – nie może wykonywać wszelkich zawodów wymagających pracy fizycznej, zwłaszcza tej narażającej na różnego typu urazy,
  • UCZEŃ Z ŻYLAKAMI KOŃCZYN DOLNYCH – przeciwskazane są zawody wymagające długotrwałej pozycji stojącej lub siedzącej bez możliwości jej zmiany, ponadto zawody wymagające chodzenia po nierównej powierzchni i schodach oraz wymagające dźwigania.

 

UKŁAD MOCZOWY

  • UCZEŃ Z PRZEWLEKŁYMI STANAMI ZAPALNYMI NEREK I PĘCHERZA MOCZOWEGO
  • UCZEŃ Z REFLUKSEM (ODPŁYWEM WSTECZNYM PĘCHERZOWO-MOCZOWYM)
  • UCZEŃ Z KAMICĄ NERKOWĄ
  • UCZEŃ Z ZESPOŁEM NERCZYCOWYM
  • UCZEŃ Z NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK:

w/w schorzenia uniemożliwiają wykonywanie pracy fizycznej, zwłaszcza wymagającej dźwigania, pracy tylko w pozycji stojącej, pracy w terenie, w zmiennych warunkach atmosferycznych, w stale niskich temperaturach, a także w kontakcie z substancjami toksycznymi czy drażniącymi.

 

CHOROBY TKANKI ŁĄCZNEJ

  • UCZEŃ Z CHOROBĄ REUMATYCZNĄ (bóle i obrzęki stawów, zaburzenia pracy mięśnia sercowego, zmiany w układzie nerwowym pod postacią mimowolnych ruchów głowy, rąk), UCZEŃ Z MŁODZIEŃCZYM REUMATOIDALNYM ZAPALENIEM STAWÓW (sztywność stawów, gorączka, często wysypka na klatce piersiowej i udach):

uczeń nie może wykonywać zawodów wymagających pracy fizycznej, podnoszenia, dźwigania, pracy w zmiennych warunkach atmosferycznych, na wysokości, pod ziemią, w kontakcie z substancjami drażniącymi czy toksycznymi, a także pracy wymagającej dużej precyzji i koncentracji na szczegółach.

 

UKŁAD DOKREWNY (ENDOKRYNOLOGICZNY)

  • UCZEŃ Z NIEDOBORAMI WZROSTOWYMI (NISKOROSŁOŚCIĄ) – przeciwwskazane są zawody wymagające pracy fizycznej,
  • UCZEŃ Z NADMIERNYM WZROSTEM (GIGANTYZMEM) – przeciwwskazane są zawody wymagające obsługi maszyn i urządzeń, pracy na wysokości, na rusztowaniach,
  • UCZEŃ Z NIEDOBOREM WAGI – nie może wykonywać pracy wymagającej dużej wydolności fizycznej, dużej odporności psychicznej, w zmiennych warunkach klimatycznych; jeśli niedobór wagi jest efektem choroby – przeciwwskazania zależą od jej rodzaju,
  • UCZEŃ Z NADWAGĄ – nie może wykonywać pracy na wysokości, ponadto pracy wymagającej szybkiego tempa i precyzji, a także pracy w przemyśle spożywczym: przetwórstwie, cukiernictwie, piekarstwie,
  • UCZEŃ Z CUKRZYCĄ – przeciwskazane są zawody wymagające wysiłku fizycznego, pracy na wysokości, pracy pod ziemią, w zmiennych i trudnych warunkach klimatycznych, ponadto w środowisku stresogennym.

 

CHOROBY SKÓRY – przeciwwskazane są zawody wymagające częstych kontaktów z innymi, reprezentacyjności, ponadto zawody wymagające kontaktu z czynnikami chemicznymi, olejami, smarami, substancjami toksycznymi, z wszelkimi potencjalnymi alergenami.

CHOROBY O PODŁOŻU ALERGICZNYM – przeciwwskazania są uzależnione od alergenu: uczeń powinien unikać zawodów, w których może być narażony na kontakt z danym alergenem.

  • UCZEŃ Z ZABURZENIAMI ZMYSŁU DOTYKU – nie może wykonywać zawodów polegających na obsłudze urządzeń, pracach montażowych
  • UCZEŃ Z NADMIERNĄ POTLIWOŚCIĄ RĄK – nie może wykonywać zawodów opierających się na kontakcie z innymi w kontekście zabiegów pielęgnacyjnych, leczniczych, kosmetycznych, a także zawodów narażających na kontakt z prądem elektrycznym, wymagających ręcznej obsługi urządzeń,
  • UCZEŃ Z NADMIERNĄ SUCHOŚCIĄ SKÓRY – również dyskwalifikuje w zawodach wymagających bezpośredniego kontaktu z innymi (j.w), a także montażu drobnych elementów.

UKŁAD POKARMOWY

  • UCZEŃ Z CHOROBAMI WĄTROBY – m.in. wirusowe zapalenie wątroby (typu B, C, D) stanowi przeciwwskazanie do zawodów wymagających wysiłku fizycznego, kontaktów z materiałem biologicznym (zawody medyczne), zawodów gastronomicznych, ponadto kontaktu z czynnikami chemicznymi, toksycznymi,
  • UCZEŃ Z CHOROBĄ WRZODOWĄ ŻOŁĄDKA – nie może wykonywać zawodów wymagających ciężkiej pracy fizycznej, kontaktu z substancjami toksycznymi, zawodów gastronomicznych, a także narażających na stres.

Opracowanie:

(na podst. G. Sołtysińska „ABC doradcy zawodowego. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały dla szkolnego doradcy zawodowego”, KOWEZiU, Warszawa 2010)

Elżbieta Swat-Padrok

 

DORADZTWO EDUKACYJNO-ZAWODOWE DLA UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Opinia i orzeczenie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
Pobierz DORADZTWO EDUKACYJNO-ZAWODOWE DLA UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH_Opinia i orzeczenie poradni.pdf 517 KB
PUBLIKACJE PRZYDATNE DORADCY W PRACY Z UCZNIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

Bartkowski J., Między stygmatyzacją a odrzuceniem. System szkolny a przygotowanie zawodowe młodych osób niepełnosprawnych,
w: E. Giermanowska (red.), Młodzi niepełnosprawni – aktywizacja zawodowa i nietypowe formy zatrudnienia, Wyd. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.

 

Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji, seria: One są wśród nas (12 publikacji dot. różnych zaburzeń i chorób występujących wśród uczniów).
http://bc.ore.edu.pl/dlibra/collectiondescription?dirids=20

 

Boczar E., Metody poznawania i rozumienia osoby niepełnosprawnej w poradnictwie zawodowym, Wyd. Biuro Koordynacji i Kształcenia Kadr Fundacja Funduszu Współpracy, Warszawa 2003.


Buchnat M.,  Tylewska-Nowak B., Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w systemie edukacji, Wyd. Difin, Warszawa 2013.

 

Bullock C., 100 pomysłów dla nauczycieli szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Wspomaganie uczniów z autyzmem, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2019.

 

Buryn U., Hulbój T., Kowalska M., Podziem¬ska T., Rychlicka B., Uczeń z wadą słuchu chce zrozumieć świat. Poradnik dla nauczycieli szkól ogólnodostępnych, Wyd. MENiS, Warszawa 2005.

 

Cohen J., Praktyczny poradnik savoir – vivre wobec osób niepełnosprawnych, Wyd. MPiPS, Warszawa 2009.


Cook O'Toole J., (Sekretna) księga asperdzieciaka. Poradnik dla dzieci i młodzieży z zespołem Aspergera, Wyd. UJ, Kraków 2018.

 

Cytowska B., Winczura B., Stawarski A (red.), Dzieci chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.

 

Cytowska B., Drzazga A., Jagoszewska I., Plichta P., Szczupał B., Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnościami, Oficyna Wydawnicza Impuls,
Kraków 2017.


Gajdzica Z., Rottermund J (red.), Uczeń niepełnosprawny i jego nauczyciel na przestrzeni szkoły, Oficyna Wydawnicza Impuls,
Kraków 2008. 

 

Gajdzica Z., Wpływ treści kształcenia na wybór zawodu przez uczniów lekko upośledzonych umysłowo, w: Kwiecińska R., Szymański M. J (red.), Młodzież a dorośli. Napięcia między socjalizacją a wychowaniem. Wyd. Instytut Nauk o Wychowaniu Akademii Pedagogicznej, Kraków 2001.

 

Giermanowska E (red), Młodzi niepełnosprawni o sobie. Rodzina, edukacja, praca, Wyd. Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.

 

Gorajewska D (red.), Fakty i mity o osobach z niepełnosprawnością, Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2006.
https://www.integracja.org/portfolio/10369/

 

Gorajewska, D., Razem w szkole podstawowej, Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2010.
https://www.integracja.org/portfolio/razem-w-szkole-podstawowej/


Gorajewska D (red.), Poznajemy ludzi z niepełnosprawnością, Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2009.

 

Gorajewska D (red.), Rodzina. Normalność w niepełnosprawności. Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2008.

 

Gorajewska D (red.), Wsparcie dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie i szkole, Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2008.


Grandin T., Ja widzę to tak. Osobiste spojrzenie na autyzm i zespół Aspergera, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2013.

 

Grandin T., Duffy K., Rozwijanie talentów. Ścieżki kariery dla osób z zespołem Aspergera i autyzmem wysokofunkcjonującym, Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, Warszawa 2013.
http://pfzw.pl/wp-content/uploads/2015/11/05talenty.pdf


 Hulek, A (red.), Uczeń niepełnosprawny w szkole masowej, Wyd. Nauk. WSP, Kraków 1992.

 

Hučík J., Czynniki warunkujące przygotowanie do zawodu osób niepełnosprawnych umysłowo. w: Gajdzica Z (red.), Między wsparciem doraźnym a wspieraniem racjonalnym, czyli o uwarunkowaniach socjalizacji społecznej osób niepełnosprawnych, Wyd. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008.

 

Jakubowski S (red)., Uczeń niewidomy i słabowidzący w ogólnodostępnej szkole średniej, Wyd. MENiS, Warszawa 2005.

 

Jegier A., Kosowska M., Relacje dziecka z wadą słuchu w szkole, Wyd. Difin, Warszawa 2011.

 

Jędrzejczak-Sprycha A., (red.), Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością, Wyd. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2016.
https://www.integracja.org/portfolio/savoir-vivre-wobec-osob-z-niepelnosprawnoscia/


Jurgielewicz-Wojtaszek M., Pawlak M., Wpływ zainteresowań na kształtowanie się drogi zawodowej młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim, w:. Janiszewska Z., Niścioruk K (red)., Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną, t. 2, Wybrane problemy społecznego funkcjonowania oraz rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Wyd. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2004.

 

Kossewska J., Uwarunkowania postaw; nauczyciele i inne grupy zawodowe wobec integracji szkolnej dzieci niepełnosprawnych. Wyd. Naukowe AP, Kraków 2000.

 

Kott T (red)., Uczeń z przewlekła chorobą i uczeń z zabu¬rzeniami psychicznymi w szkole ogólno¬dostępnej. Poradnik dla nauczycieli szkól ogólnodostępnych,
Wyd. MENiS  Warszawa 2005.

 

Kreft W., Rola informacji zawodowej w planowaniu kariery osób niepełnosprawnych, w: Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały konferencyjne, Wyd. Biuro Kształcenia Kadr/Fundacja Fundusz Pracy, Warszawa 2003.

 

Kreft W., i in., Podręcznik oceny zawodu z punktu widzenia różnego rodzaju niepełnosprawności, Wyd. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 2000.
https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/publikacje/publikacja/zeszyty-dz

 

Loska. M., Myśliwska, G (red)., Uczeń z niepełnosprawnością ruchową w szkole ogólnodostępnej. Poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych, Wyd. MENiS, Warszawa 2005.

 

Lundine V., Smith C., Szkolenie zawodowe i planowanie osobistego rozwoju dla uczniów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu: praktyczne materiały dla szkół, Wyd. Fraszka Edukacyjna, Warszawa 2008.

 

Milewska, A (red)., Podręcznik oceny zawodu, Wyd. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1999.
https://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/publikacje/publikacja/zeszyty-dz


Minczakiewicz, E (red)., Dziecko niepełnosprawne w rodzinie i szkole, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2002.

 

Noworol Cz., Narzędzia oceny zawodowej osób niepełnosprawnych, w: Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały konferencyjne,
Wyd. Biuro Kształcenia Kadr, Fundacja Fundusz Pracy, Warszawa 2003.

 

Olechnowicz H., Wiktorowicz R., Dziecko z autyzmem. Wyzwalanie potencjału rozwojowego. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2012.


Oszwa U., Dziecko z zaburzeniami rozwoju i zachowania w klasie szkolnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.


Palak Z., Uczniowie niewidomi i słabowidzący w szkołach masowych, Wyd. UMCS, Lublin 2000.

 

Pilecka W., Rutkowski (red.), Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w drodze ku dorosłości: psychologiczne podstawy edukacji, rewalidacji i terapii trudności w uczeniu się, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.

 

Sadowska S., Jakość życia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006.


Sołtysińska, G., ABC doradcy zawodowego. Poradnictwo zawodowe dla osób niepełnosprawnych. Materiały dla szkolnego doradcy zawodowego,
Wyd. KOWEZiU, Warszawa 2010.

https://doradztwo.ore.edu.pl/abc-doradcy-zawodowego-poradnictwo-zawodowe-dla-osob-niepelnosprawnych-materialy-dla-szkolnego-doradcy-zawodowego/


Szczepankowska B, Ostrowska A., Problem niepełnosprawności w poradnictwie zawodowym, Wyd. Krajowy Urząd Pracy, Warszawa 1998.


Temple G., Duffy K., Rozwijanie talentów: ścieżki kariery dla osób z zespołem Aspergera i autyzmem wysokofunkcjonującym,
 Wyd. Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych, Warszawa 2013.

 

Wolan-Nowakowska M., Młodzież w sytuacji planowania kariery zawodowej. Badania porównawcze uczniów z dysfunkcją narządu ruchu i pełnosprawnych, Wyd. Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa, 2013.

Szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe dla osób niepełnosprawnych - INFORMATOR
Pobierz DORADZTWO EDUKACYJNO-ZAWODOWE DLA UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH_Szkoły ponadgimnazjalne i ponadpodstawowe dla osób niepełnosprawnych-INFORMATOR.pdf 686 KB
Wszelkie prawa zastrzeżone 2018 - Centrum Doradztwa Zawodowego dla Młodzieży
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Szczegółowe informacje znajdują się w POLITYCE PRYWATNOŚCI I WYKORZYSTYWANIA PLIKÓW COOKIES. OK, rozumiem